Steunpakket Europese Commissie
Je kunt deze column ook beluisteren op mijn YouTubekanaal. Ik weet dat je al aan het luisteren bent, maar de column is ook te lezen op mijn website, dus ik benoem het even.
Vandaag komt de Italiaanse premier praten met Mark Rutte over het plan van de Europese Commissie om geld te gaan weggeven aan arme Europese landen. Maar de Europese Commissie verwoordt het zelf als volgt: “We moeten dit met zijn allen doen.” Dat is een typisch voorbeeld van het feit dat economen het absolute tegenovergestelde zijn van wiskundigen. Wiskundigen proberen altijd om schijnbaar ingewikkelde processen eenvoudig te presenteren, en dat lukt dan niet. Economen proberen altijd om weg te komen met hele nare en eigenlijk hele simpele dingen door ze juist ingewikkeld te presenteren, en dat lukt altijd. Bankiers, bijvoorbeeld. Dat zijn kapitalisten die de economie zien als een soort spel Monopoly waarbij de slimste er uiteindelijk met het geld vandoor gaat, dus als dan iemand jouw future put call option bond hedge wedge obligatie-aandeel koopt en niet door heeft dat dat hem geld gaat kosten, dan is dat zijn eigen verantwoordelijkheid. Ik heb die mentaliteit live meegemaakt, want ik heb mijn afstudeerscriptie geschreven bij Ernst & Young over negatieve rentes bij financiële derivaten. Dan kun je daarna kiezen: of je wordt financieel risico-adviseur, of komiek.
Maar volgens mij is het jammerlijke gevolg van de vaagheid van de Europese Commissie dat het daardoor voor de mensen die de beslissingen moeten maken alleen maar moeilijker wordt om het gene te doen wat je moet doen tijdens een crisis: uit je comfort zone kruipen. Ik kan dat zelf helemaal niet. Mijn comfort zone is: regels. Maar als ik nu over een voetpad loop en er komt een of andere krankzinnige racefietser die duidelijk geen anderhalve meter afstand gaat houden, dan spring ik niet in het belang van de volksgezondheid opzij. Nee. Dan blijf ik stug doorlopen, omdat ik denk: “Ja, maar hij houdt zich niet aan de regeltjes.” Als er ooit nog eens oorlog komt en een of andere Rus richt zijn geweer op mij met een onredelijke eis, dan denk ik waarschijnlijk “Ja, zal allemaal wel, maar jij hebt helemaal geen wapenvergunning.” Ik zou een oorlog nog geen dag overleven.
Wat de Europese Commissie eigenlijk zegt is: “Landen die rijk zijn omdat ze er een weloverwogen economisch beleid op hebben nagehouden of nog geld over hebben van a) brandstof die toevallig in hun grondgebied zat of b) slaven, die moeten dat geld nu gaan weggeven.” Als je het zo zou verwoorden, dan werd het veel overzichtelijker. Tegenargument: als je dat doet, dan gaat de bevolking van zo’n arm land bij de volgende verkiezingen wéér stemmen op een idioot die geld over de balk smijt, want ze hebben nu geleerd dat de rijke landen toch wel helpen als het op is. Voorargument: slachtoffers van het virus hebben natuurlijk eigenlijk niks te maken met de politieke spelletjes van het land waar ze toevallig leven, behalve misschien dat ze ooit hebben gestemd op zo’n idioot omdat ze konden kiezen tussen een idioot of een volslagen idioot. Benoem dat dilemma, en dan hoop ik dat de verantwoordelijke politici beter zijn in uit hun comfort zone kruipen dan ik op een voetpad.